By Joel Brockner
نوشته: جول بروکنر
ترجمه: مهندس فضل اله امينی
اگر کارکنان باور کنند با آنها بهانصاف رفتار میشود و حس کنند به حرف آنها گوش میدهند و بفهمند تصمیمهای مهم چرا و چهطور گرفته میشوند، شرکتها نفع خواهند برد. پژوهشها نشان میدهند بهکاربستن انصاف در شیوه و روال کار، هزینه طرح دعوا در دادگاه بههنگام اخراج را کاهش میدهد، از میزان جابهجاشدن کارکنان میکاهد، کمک میکند از کارها و ابتکارهای راهبردی حمایت شود و پشتیبان و مروج فرهنگ نوآوری میشود. علاوه بر اینها، رعایت انصاف هزینهای ندارد یا اگر هم دارد، هزینه آن کم است. با این همه، شمار شرکتهایی که انصاف در روال و شیوه کار را پیشه خود کردهاند ناچیز است.
جول براکنر در چندوچون این تناقض تامل کرده و دلایل روانشناختی و غیرروانشناختی مقاومت مدیران را برابر «انصاف کار» دریافته است. چون هزینه انصاف پیشهکردن چشمگیر نیست، احتمال دارد مدیرانی که عدد و رقم برای آنها ملاک است به مسئله بیاعتنایی کنند. عدهای از مدیران مدعیاند که در کار به انصاف و عدالت توجه دارند، اما بازخوردهای چرخشی (360 درجهای) مشت آنها را وا میکند و ادعای آنها چندان درست نیست. در بعضی شرکتها بهکل به مسئله بیتوجهی میشود و این بیتوجهی، سیاست آنها و آگاهانه است. مثل شرکتهایی که بخش حقوقی آنها اصرار دارد نباید علل تصمیمها را فاش کرد، زیرا چهبسا مدعیان را به طرح دعوا تشویق میکند. بهعلاوه، یک دلیل ساده و شایع بیتوجهی به اصل انصاف در شیوه کار، طبیعت و خوی آدمی است که دوست ندارد وارد عرصههای نامانوس شود.
اما خبر خوب این است که سازمانها میتوانند برای ترویج انصاف در کار گامهای موثری بردارند. مطالعات مکرر نشان داده که برنامههای آموزشی در این زمینه نقش چشمگیر بازی میکنند و نویسنده مقاله ثمربخشترین شیوه آموزش را نشان میدهد. علاوه بر این، دادن هشدار به مدیران درباره احتمال چشیدن طعم عواطف ناخوشآیند به هنگام تلاش برای رعایت انصاف در کار، در آمادهساختن آنها برای دستوپنجه نرمکردن با آن عواطف موثر است. دستآخر، سرمشقشدن در نگهداشتن جانب انصاف سبب ترویج این صفت در سرتاسر سازمان میشود.
واقعیت این است که نگهداشتن جانب انصاف در کار، مسئولیت همه مدیران در همه ردهها و همه کارکردهاست و نمیتوان آن را مختص واحد منابعانسانی دانست. مدیران هر چه زودتر به این واقعیت توجه کنند و بکوشند رعایت انصاف در کار را به هنجاری سازمانی بدل کنند، وضع سازمان بهتر خواهد شد.