By Joseph L. Bower
عليرغم همه نوشتههاي راجع به ادغامها و تملكها، جالب است كه حتي متخصصان هم چيز زيادي در باره آن نميدانند. نويسنده مقاله، اخيراً هدايت مطالعهاي يكساله پيرامون موضوع فعاليتهاي ادغام و تملك را بر عهده داشته است. اين مطالعه توسط مدرسه بازرگاني هاروارد School Harvard Business حمايت مالي شد. نتيجه كامل تحقيق چند سال بعد پديدار خواهد شد، اما اكنون نيز برخي دستاوردهاي آن جالب توجه است.
جالب توجهترين نكته آن است كه برخلاف تصور دانشگاهيان، مشاوران و دستاندركاران كسبوكار، تملكها و ادغامها فعاليتهاي استراتژيك بسيار متفاوتي هستند. علت انجام تملك دلايل زير است: مواجهه با مشكل ظرفيت اضافي از طريق تركيب با صنايع بالغ؛ متحد كردن رقبا در صنايعي كه از لحاظ جغرافيايي پراكنده هستند؛ گسترش محصولات و بازارهاي جديد، به عنوان جايگزيني براي واحدهاي تحقيق و توسعه و بهرهبرداري از محو و از ميان رفتن مرزهاي صنايع از طريق آفرينش يك صنعت جديد.
مقاصد استراتژيك متفاوت، بيانگر چالشهاي تلفيق متمايزي هستند. به طور مثال، اگر شركتي را به علت آنكه صنعت شما داراي ظرفيت اضافي است، تملك كنيد، ناگزيريد مشخص سازيد كدام كارخانه را بايد بست و كدام افراد را بايد اخراج كرد. از طرف ديگر، اگر شركتي را به علت آنكه موجد تكنولوژي مهمي است خريداري كنيد، چالش پيشرو، حفظ بهترين مهندسان شركت مورد تملك و جلوگيري از رفتن آنها است. اين سناريوها مستلزم آن هستند كه شركت خريدار به رفتار مديريتي متفاوتي مشغول شود.
نويسنده مقاله انواع تملكها و ادغامها، مقاصد استراتژيك هر يك و چالشهاي تلفيقي كه آن مقاصد ايجاد ميكنند را شناسايي ميكند. وي بر اهميت ارزيابي شركت تملككننده از فرهنگ شركت مورد تملك تاكيد دارد. بسته به نوع تملك و ادغام، رويكردهاي فرهنگي بايد به تناسب سطح تداخل فرهنگ با تلفيق تغيير يابند. نويسنده از تجربيات شركتهايي نظير سيسكو Cisco، واياكام Viacom و بانك وان BankOne براي نشان دادن انواع مختلف تملك و ادغام بهره ميگيرد.