By Michael Useem
نوشته: مايكل اوسيم
ترجمه: دكتر حميدرضا فرتوك زاده و مهندس محمدرضا آذرآيين
در پی رسوایی‌های مالی كه در نظام‌های مدیریتی شركت‌های بزرگی مانند انرون و ورلدكام ایجاد شد، تغییرات اساسی در وضعیت هیات‌مدیره‌های شركت‌ها به وقوع پیوست. برای مثال، این روزها بیش‌تر اعضای هیات‌مدیره‌ها، بیرونی و غیرموظف هستند و شركت‌ها حقوق اعضای هیات‌مدیره و اسامی اعضای كمیسیون‌ها را افشا می‌كنند. تحقیقات نشان می‌دهند بیش‌تر این تغییرات اثر مثبتی بر عمل‌كرد شركت‌ها دارند. گرچه این تغییرات عمدتاً ساختاری هستند، اما به قلب فعالیت‌های هیات‌مدیره (یعنی انتخاب گزینه‌هایی كه آینده شركت را شكل می‌دهند) نمی‌زنند. تصمیمات هیات‌مدیره‌ها و چگونگی اتخاذ آن‌ها از دید عموم مخفی می‌مانند. در نتیجه، هیات‌مدیره‌ها اغلب در یادگیری از بهترین تجربه‌های همتایانشان در دیگر شركت‌ها ناتوان هستند. این مقاله پرده را كنار می‌زند و تصویری از داخل ترسیم می‌كند.
بر اساس مصاحبه‌هایی با اعضای هیات‌مدیره و مدیران سه شركت، همراه با بررسی دقیق تصمیمات سه هیات‌مدیره، نویسنده چند فرایند رسمی را معرفی می‌كند كه می‌توانند به بهبود تصمیم‌گیری شركت‌ها كمك كنند: ایجاد تقویم‌هایی كه زمان رسیدگی هیات‌مدیره و كمیسیون‌ها به موضوعات كلیدی را مشخص می‌كنند، تدوین منشورهایی كه حدود پاسخ‌گویی كمیسیون‌ها را در قبال تصمیماتشان تعریف می‌كند و توسعه پروتكل‌های تصمیمی كه مسئولیت‌ها را بین اعضای هیات‌مدیره و مدیران تقسیم می‌كنند.
هم‌چنین، نویسنده برخی اصول غیررسمی تصمیم‌گیری را شناسایی می‌كند. مواردی كه به لحاظ راهبردی معنا دارند و ارزش‌های بنیادی شركت را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند باید به هیات‌مدیره بروند و تصمیمات بزرگ باید به اجزای كوچك‌تر تقسیم شوند. به‌گونه‌ای كه هیات‌مدیره بتواند توجه مناسب را به هر یك از آن‌ها معطوف سازد. اعضای هیات‌مدیره باید اطمینان حاصل كنند تصمیماتشان به‌صورت كارا اجرا می‌شوند، مدیرعامل و رییس موظف هیات‌مدیره در مورد این كه چه تصمیماتی و چه وقت باید در جلسات اصلی هیات‌مدیره مطرح شوند، باهم گفت‌وگو كنند و اعضای هیات‌مدیره باید قبل از تصمیم‌گیری برای رد یا قبول پیشنهادهای مدیرعامل، پیش‌فرض‌ها را به‌چالش كشند.