گروه محصولات

عنوان مقاله: رقابت یا همکاری

گزيده مديريت 104
با مثنوي در مديريت
نوشته: دکتر محمدابراهیم محجوب
رقابت، ستون بنيادين کسب‌وکار امروزي قلمداد شده است. در بسياري از كتاب‏ها و كلاس‏هاي صنعت و تجارت و مديريت، بحث رقابت بخش مهمي از نوشته‏ها و گفته‏ها را تشكيل مي‏دهد تا جايي كه برتري‏جويي نسبت به ديگران، امری كاملا فطري و موجه جلوه داده مي‏شود. پيش‏فرض نظريه رقابت، برداشتي نادرست از نظريه داروين است كه به موجب آن انواع موجودات براي زنده ماندن و بهره‏برداري از منابع غذايي محدود زمين، پيوسته با يك‏ديگر در كشاكش هستند. اين برداشت نابخردانه از نظريه داروين و تعميم آن (در قالب استراتژي‏هاي سازماني) به فعاليت‏هاي اقتصادي و سياسي، عامل اصلي ناهنجاري‏هاي جوامع امروز شده است.
دیدگاه سنتی مبتنی بر رقابت در كسب­و­کار، رقبا را وا مي‏دارد تا در جهاني كه منابع آن به‏دليل رفتارهاي خود آن‌ها رو به نابودي است، بي‏پروا دنبال برتري باشند. این دیدگاه تلاش دارد تا رقابت را به‏هنجار و طبيعي نشان ‏دهد، حال آن‏كه عناصر و موجودات نظام هستي مكمل يك‏ديگر هستند و نه رقيب يك‏ديگر. از همین روست که در دیدگاه نوین امروزی، بر همکاری میان رقبا پافشاری می­شود.
 در فرهنگ اصيل ايران، اهل كسب به رقابت با يك‏ديگر بر انگيخته نشده‏اند. كسب در فرهنگ ما در درجه اول، خدمتي  به جامعه و در راه برآوردن نيازهاي مردم است. از همین رو به مردم توصيه شده است تا از نزديك‏ترين فروشگاه به خانه‏شان خريد كنند. از جناب آقاي دكتر روستا استاد بازاريابي شنيدم در بازار قديم، به فروشگاه‏هايي كه كالاي همانند مي‏فروخته‏اند همچراغ مي‏گفته‏‏اند. پيشوند «هم» در اين اصطلاح، گوياي روح همسويي و همكاري است. ايشان همچنين مي‏گفتند كاسبان بازار قديم در هر ساعتي از روز كه حس مي‏كردند به‏اندازه هزينه آن روزشان درآمد داشته‏اند ديگر از كسي سود نمي‏گرفتند و كالاي خود را به بهاي تمام‌شده مي‏فروختند. اين رفتار بيانگر آن است كه «سود» تنها هدف كسب‏وكار ايشان نبوده است.
انصراف از نظر