در طول تاريخ بشر بحرانهاي اجتماعي و اقتصادي، جنگها، بلایای طبیعی و بهطور كلي تحولات محيطي همواره موجب بروز تغییرات اساسي در رفتارهای اجتماعي و از جمله فعالیتهای کاری انسانها بودهاند. از آغاز سال 2020 ميلادي جهان با يك شوك غيرمنتظره روبهرو شد كه برخي از صاحبنظران آن را مهمترين بحران بعد از پايان جنگ جهاني دوم ميدانند. شيوع ويروس كوويد-19 در طي چند ماه كليه مناسبات اجتماعي و اقتصادي جهان را به هم ريخت، و عليرغم تمام تدابير و ابتكارات اتخاذ شده، تاكنون روند گسترش بيماري و تلفات انساني ناشي از آن همچنان ادامه دارد.
در اين راستا بسياري از كسبوكارها بهواسطه اعمال محدوديتهاي فوق يا سياستهاي پيشگيرانه براي جلوگيري از توقف چرخه فعاليتهاي كسبوكاري بهصورت جدي به «دوركاري» روي آوردند. از اين رو با گسترش ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای جهان بهمنظور پیشگیری از سرایت این ویروس و قطع زنجیره انتقال آن از يك سو و عدم توقف فعالیت سازمانها از سوي ديگر، دوركاري و كاركردن از منزل به گزینه جدي دولتها و صاحبان كسبوكار تبدیل شده است.
اگرچه سابقه دوركاري در دنيا به بيش از دو دهه قبل برميگردد و مطالعات و پژوهشهاي گستردهاي درباره اهداف، كاركردها، الزامات، مزايا و معايب آن انجام شده است، اما اين حجم از توجه همگاني صاحبان كسبوكار به اين رويكرد تاكنون سابقه نداشته است. در كشور ما نيز سابقه استفاده از دوركاري به نيمه دوم دهه هشتاد شمسي برميگردد كه دولت با اعلام بخشنامهاي سازمانهاي دولتي و دستگاههاي اجرايي را موظف نمود بيستدرصد از كاركنان خود را دوركار نمايند. اما اين طرح دوام چنداني نيافت. اگرچه سازمانهاي خصوصي بهويژه كسبوكارهاي نوپاي مبتني بر فناوري اطلاعات كموبيش از اين رويكرد براي انجام فعاليتهاي كاري خود استفاده ميكردند.
در كشور ما نيز بهدليل بحران كرونا، هم دولت و هم صاحبان كسبوكار همسو با ساير دولتها و كسبوكارها اجراي دوركاري را بهصورت جدي در دستور كار خود قرار دادند و حتي براي مدتي دوركاري به يك سوژه داغ آموزشي در بستر آموزشهاي آنلاين و همچنين سايتهاي توليد محتوا قرار گرفت. با توجه به تجربه گسترده كسبشده در اين مدت و انتظار تدوام اين رويكرد بهدليل عدم كنترل گسترش ويروس كرونا، پرسش ما از مديران اين است: در راستاي اجراي دوركاري كاركنان، سازمانها و مديران با چه چالشهايي روبهرو هستند و چه راهكارهايي براي رفع اين چالشها و استفاده بهينه از آن در مسير تحقق اهداف كسبوكاري وجود دارد؟
کارشناسان در این باره اظهارنظر می کنند که در شماره 220 ماهنامه گزیده مدیریت میخوانید.