By Ewsar Prasad
نوشته: اوسار پراساد
آیا دلار آمریکا در حال نزول است؟ از زمان شروع بحران مالی جهانی، فرض جایگزینی تدریجی (گرچه نه خیلی زود) آن بهعنوان مهمترین ارز جهان بسیار افزایش یافته است. منطق این نظریه اقناعکننده است: آمریکا با افزایش بالا و رشدیابنده بدهیهای عمومی، ریسکهای ناشی از استفاده بیرویه بانک مرکزی آن از سیاستهای مالی غیرمعمول و ضعف سیاسی مواجه است. باید انتظار داشت این عوامل باعث نزول اقتصادی شود و اهمیت دلار را تحلیل ببرد.
با این حال، میتوان این فرض را هم مطرح کرد که بحران مالی دقیقا جایگاه دلار را بهعنوان ذخیره معتبر ارزش در جهان قویتر کرده است. البته امکان دارد نقش دلار بهعنوان وسیله مبادله بهمرور زمان کمرنگتر شده باشد. بازار مالی و توسعههای فناوری راه را برای انجام تراکنشهای فرامرزی با سایر ارزها را هموارتر کرده است. اما داراییهای مالی به دلار، بهویژه به اوراققرضه دولتی آمریکا، هنوز هم بهعنوان مقصد ارجح برای سرمایهگذارانی است که مایل به حفظ سرمایههایشان هستند محسوب میشود.
چهطور ممکن است بحران مالی که کانون آن در ایالاتمتحده بود، باعث تحکیم جایگاه دلار در بازارهای مالی جهانی شده باشد؟ با افزایش تقاضا برای سرمایههای مطمئن (در عین کاهش منابع آن در سایر نقاط جهان) آمریکا میتواند بهعنوان تامینکننده اصلی آن باقی بماند. اقتصادهای نوظهور انگیزههای بهمراتب قویتری نسبت به گذشته در جمعکردن ذخایر ارزهای خارجی بهعنوان سدی در برابر عواقب آشوب جریانهای سرمایه دارند. اصلاحات در مقررات مالی هم به افزایش تقاضا کمک کرده است، زیرا بانکها به منابع گستردهتری از داراییهای نقدشونده برای تامین جریان نقدی نیاز دارند.
[1]. اوسار پراساد، استاد ارشد سیاست تجارت در دانشگاه کورنل و محقق ارشد موسسه بروکینگز و نویسنده کتاب «دام دلار» است که به زودی توسط انتشارات دانشگاه پرینستون عرضه خواهد شد.