By Teresa M. Amabile / Cnstance N. Hadely / Steven J. Kramer
نوشته: تریسا آمبایل و کنستانس هادلی و استیون کرامر
ترجمه: دکتر محمد ابراهیم محجوب
اگر شما هم مانند بسیاری از دیگر مدیران باشید، با كسانی كار كردهاید كه سوگند میخورند زمانی بیشترین خلاقیت در آنان بروز میكند كه از نظر زمانی در تنگنا باشند. شاید هم شما از فشار زمان بهعنوان یك ترفند مدیریتی استفاده میكنید، به این امید كه جهشی بزرگ در بصیرت افراد پدید آورید. شاید خودتان را نیز به همین شیوه مدیریت میكنید. اگر چنین باشد، آیا این كار صحیح است؟
پژوهندگان این مقاله میگویند، لزوماً خیر. البته در مواردی دیده شده كه در زیر فشار بیحد زمان، نبوغ افراد شكفته شده است. بهعنوان مثال، تیمی از ناسا ظرف چند ساعت راهحلی البته نهچندان پیشرفته اما كارا برای بازسازی سیستم تصفیه هوای آپولو 13 پیدا كرد. اما نظر نویسندگان مقاله این است كه سرنوشت محتوم خلاقیت تحت فشار، مرگ آن است. آنان با گردآوری و تجزیه‌وتحلیل بیش از 9 هزار برگ خاطرات روزانه كارشناسان پروژههایی كه اجرای آنها مستلزم نوآوری در سطوح بالا بوده است واكنش افراد به فشار ناشی از تنگی وقت و میزان نوآوری آنان در شرایط گوناگون را ارزیابی كردهاند.
آنان ویژگیهای فشار زمان را برشمرده و چهار فضای كاری را كه در آنها خلاقیت بروز میكند (یا نمیكند) ترسیم كردهاند. در روزهای پرفشاری كه نواندیشی در آنها پدید میآید تمركز و حس فوریت بهوفور یافت میشود و افراد حس میكنند كه در «ماموریت» بهسر میبرند. در روزهای پرفشاری كه نواندیشی پدید نمیآید از چنین تمركزی خبری نیست و افراد حس میكنند كه در كارخانه «عصاری» مشغول دویدن هستند و اغلب ناچارند از كاری به كار دیگر بپردازند. در روزهای كمفشاری كه نواندیشی بروز میكند، افراد حس میكنند كه در «اردو» بهسر میبرند وآنان بهجای تشخیص مسایل و مشكلات، به كشف ایدههای نو میپردازند. در روزهای كمفشاری هم كه خلاقیتی بروز نمیكند، افراد خود را در وضعیت خودراهبری حس میكنند و وظایف محوله را انجام میدهند، بیآنكه عمیقاً در آن ریز شوند.
مدیران باید تا جایی كه ممكن است از تحمیل فشار زمانی بیش از حد پرهیز كنند. هر چه باشد، تجزیه‌وتحلیل اندیشمندانه موضوعات پیچیده وقت میبرد. برای مواردی كه چارهای جز اعمال فشار نیست، نویسندگان مقاله راههایی برای تعدیل آثار ناشی از آن پیشنهاد میكنند.