نوشته: دكتر ميراحمد اميرشاهي و معصومه جناني
در بازار پررقابت كنونی، موفقیت هر كسبوكار به عوامل متعددی بستگی دارد. بازارهای كالاها و خدمات بهشدت دگرگون و پیچیده شدهاند، نیازهای مشتریان تغییر كرده و انتظارات آنها فزونی یافتهاند. برای پابرجاماندن در این عرصه بسیار رقابتی، شرکتها باید به عواملی كه تصمیم خرید مشتریان و در نهایت فروش آنها را تحتتاثیر قرار میدهند، بیش از پیش توجه كنند. نتایج یك تحقیق مركز خدمات تجاری كانادا در سال 2004 نشان میدهد، دوسوم تصمیمهای خرید كالاهای مصرفی دقیقاً در محل خرید اتخاذ میشود. بازارپردازی از جمله عواملی است كه بر تصمیم خرید مشتریان و در نهایت فروش شرکتها تاثیر میگذارد. بازارپردازی مجموعه روشهای نمایش كالاهای موجود در فروشگاهها به مشتریان است. در این تحقیق کاربردی به بررسی تاثیر اجرای بازارپردازی بر تصمیم به خرید محصولات مصرفی روزانه و فروش آن محصولات در شعب منتخب یک فروشگاه بزرگ زنجیرهای در شهر تهران پرداخته شده است.
چالش اصلی، ایجاد و حفظ فضایی جذاب است كه مشتری را برای ورود به فروشگاه و خرید ترغیب كند. در حقیقت، میتوان گفت، یك فروشگاه میدان جنگی است كه هر سانتیمتر از طبقات، دیوارها و فضای پیشخوان آن عرصه رقابت بیرحمانه صدها تولیدكننده، عمدهفروش و توزیعكننده است. در این كارزار بر سر كسب مشتری، به تمام ابزارهای ممكن نیاز است. یكی از شگردهای ساده و تاثیرگذار در این كارزار، «بازارپردازی» است كه به كمك آن میتوان محیط فروشگاه را به مكانی دلپذیر برای خرید و كار تبدیل كرد. گفته میشود عوامل بازارپردازی تاثیر فراوانی بر ادراكات مشتریان دارند، بهنحوی كه اثر آن حتی از تاثیر قیمت نیز بیشتر است.
سوال مطرح در هر خردهفروشی این است كه چگونه میتوان مشتریان را به خرید از یك فروشگاه بهجای فروشگاههای دیگر ترغیب كرد؟ محققان كالج لیم معتقدند از طریق تلاشهای هماهنگشده بازاریابی و بازارپردازی میتوان مشتریان را به خرید از یك مغازه تشویق كرد.