نوشته: دكتر احمد روستا
یزدی با بیابان می‌جنگد، با کم‌آبی در ستیز است و با محرومیت‌ها و محدودیت‌های اقلیمی مبارزه می‌کند و به جای ناله و شکایت و انزوا و تسلیم می‌کوشد تا راهکارها، ابزارها و سازوکارهایی مناسب برای رفع نبودها و کمبود‌ها بیابد و با مدیریت هوشمندانه دخل‌وخرج و افزایش کارایی و اثربخشی نوعی توان‌بخشی مدیریتی را مطرح سازد و به بهره‌وری بیش‌تری دست یابد. یزدی راه نتیجه‌گیری بهتر و بیش‌تر را در ساده‌کردن امور و ساده‌زیستی یافته است و با بهبود فرایندهاو فعالیت‌‌ها، به جبران نداشته‌ها پرداخته است.
یزدی یاد گرفته است که برای دستیابی به آب باید از خواب گذشت و اندیشه‌ای ناب داشت و چون با سختی و مشقت به آب می‌رسد قدر هر قطره آن را بداند. امروزه هر جا چاه آبی وجود دارد و کشاورزی مبتکرانه، اثری از مقنی و کشاورز یزدی نیز هست. یزدی با پرکردن آب در کوزه و قراردادن آن در کنار دانه‌ها و بوته‌های کاشته‌شده، آبیاری قطره‌ای را بنیان‌گذاری کرد. یزدی در جنگ با طبیعت تسلیم نشد، بلکه یاد گرفت با واقع‌بینی و درک شرایط، چگونه زندگی کند. او چهار عنصر «عزم، حزم، نظم و رزم» را به‌عنوان الزامات غلبه بر محرومیت و محدودیت و موفقیت در مدیریت می‌داند و با اراده، دوراندیشی، انضباط و مبارزه برای رسیدن به اهداف خود در زندگی و کسب‌وکار تلاشی خستگی‌ناپذیر دارد.
ویژگی‌ها و سبک‌های مدیریتی گوناگونی در دنیا وجود دارند که آگاهی و شناخت آن‌ها می‌تواند نگرش، دانش، رفتار و رویکرد افراد را تحت‌تاثیر قرار داده و تغییر و تحولاتی در مدیریت آنان به‌وجود آورد. بررسی و مطالعه ویژگی‌ها و سبک‌های مدیریت بعضی از ملل و کشورها به‌ویژه کشورهایی مانند ژاپن و چین و نیز افراد و چهره‌های برجسته و موفق هم‌چون جک ولش، بیل گیتس، ماتسوشیتا و هوندا در سال‌های اخیر برای علاقه‌مندان مدیریت جذابیت خاصی داشته‌اند.
نگارنده در چند سال گذشته با تمرکز بر ویژگی‌ها و سبک مدیریت ایرانی‌ها از جمله دریانی‌ها، یزدی‌ها، بازاری‌ها و نیز بعضی از چهره‌های موفق کشورمان در حوزه‌های گوناگون کوشیده تا تصویری از مدیریت ایران و ایرانی ارائه داده و آن را در معرض ارزیابی علاقمندان قرار دهد. (این تلاش‌ها هنوز ادامه دارد.)
در مطالعات و بررسی‌های انجام‌شده و مصاحبه با تعداد زیادی از کارآفرینان، کارفرمایان، مدیران و کارشناسان، موارد و نکات بسیار زیادی در مورد ویژگی‌ها، خصلت‌ها و شیوه مدیریت یزدی‌ها مطرح شدند که نتایج حاصله را با عنوان «مبانی مدیریت یزدی‌ها» یا «ده فرمان مدیریت یزدی‌ها» به شرح زیر تقدیم می‌دارد. لازم است اشاره شود گرچه عوامل و نکاتی که در این مقاله به آن‌ها پرداخته شده‌اند در مدیریت سایر شهرها و گروه‌ها نیز وجود دارند، اما به‌طور نسبی نزد یزدی‌ها پررنگ‌تر و محسوس‌تر هستند.