گروه محصولات

عنوان مقاله: آیا کاهش ارزش پول ملی همواره پدیده‌ای ناخوشایند است؟

گزيده مديريت 146

 با مدیران در سازمان های ایرانی

تا پاییز 1390، قیمت برابری ارز های خارجی در برابر ریال عمدتا به جز تغییری جزئی، ثابت بود و رییس دولت وقت هم همواره بر حفظ ارزش برابری پول ملی در برابر ارز های خارجی تاکید داشت و حتا در برخی گفته ها هم مدعی افزایش ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی بود که نماد آن ها دلار آمریکا بود. اما ناگهان از اواخر پاییز آن سال نرخ برابری دلار و سایر ارز های خارجی در برابر ریال شتاب گرفت و ظرف کم تر از چهار ماه به بیش از دوبرابر رسید و این به معنای کاهش بیش از پنجاه درصد ارزش پول ملی در برابر ارزهای خارجی بود.

اوایل سال 1391 با تنزل نسبی ارزش ارز های خارجی در برابر ریال و ثبات موقت در نرخ  تبادل ریال در برابر دلار آمریکا بین 22000 ریال تا 25000 ریال تا شهریور همان سال بود. اما به ناگهان بازهم ارزش دلار شتابی سرسام آور گرفت و ظرف کم تر از دو ماه به رکورد 40000 ریال نزدیک شد و این یعنی در کم تر از یک سال بیش از هفتاد درصد کاهش یافته بود. صرف نظر از پیامدهای سیاسی و اجتماعی این روند که در نوع خود در دنیا بی نظیر بود و حتا ضعیفترین کشورها از نظر اقتصادی هم آن را تجربه نکرده بودند و بی توجه به عامدانه یا ناگزیر بودن آن، دلالت های اقتصادی این تحول بسیار عظیم بوده و کم وبیش همه جوانب فعالیت اقتصادی در کشور را دچار دگرگونی ساخت. افزایش لجام گسیخته قیمت ها و تورم کمرشکن از جنبه های منفی این وضعیت بود و در کنار آن، فرصت صادرات برای شرکت هایی که پیش تر توان رقابت قیمتی در بازارهای دیگر را نداشتند، از مواهب آن بود.
بی شک تغییر نرخ برابری ارزش پول ملی در برابر پول های خارجی مثل هر پدیده اقتصادی دیگر، جنبه های مثبت و منفی دارد و مطلق خوب یا بد نیست. همین باعث شده که این چرخش، طرفداران و مخالفانی داشته باشد که البته بستگی به نگاه و منظری دارد که به موضوع می نگرند. بی شک در کلیت خود، استمرار یا شتاب بیش تر وضع موجود باعث خوشبختی صادرکنندگان و صنایعی است که در بازار داخلی با رقابت خارجی مواجه بودند و افزایش نرخ ارز خارجی باعث افزایش رقابت پذیری آن ها می شود. اما در برابر صنایعی هم هستند که برای مواد اولیه و تجهیزات خود به منابع خارجی اتکا دارند و این تحولات باعث افزایش قیمت تمام شده محصول و به تبع آن، افزایش قیمت محصول نهایی و کاهش خریدار و زیان های ناشی از آن می شود.
با این مقدمه به پاسخ  کارشناسانی که مسئولیت های مدیریتی در بخش های مختلف دارند به پرسش خوشایندی کاهش ارزش پول ملی در برابر ارز های خارجی می پردازیم، با این تذکر دوباره که مسئله موردنظر یکی از پردامنه ترین تغییرات در اقتصاد هر کشوری است که ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کوتاه مدت و بلندمدت بسیاری دارد و به طبع برای پرداختن به آن ها نیاز به صدها هزار صفحه کتاب و مقاله است.
انصراف از نظر